Framing the Margins: Representation of the Working Class in Contemporary Serbian Visual and Cinematic Art
DOI:
https://doi.org/10.25038/am.v0i28.634Keywords:
working-class representation; contemporary Serbian art and cinema; Working Class Heroes (2022); The Working Class Goes to Hell (2023); Milica Ružičić.Abstract
This paper examines the modes of visual representation of the working class in contemporary Serbian art and cinema. Employing analytical tools grounded in the study of social conditions – such as the social history of art, it explores various elements of visual language used to communicate scenes from the margins with the purpose of answering the questions of how the subject is chosen and portrayed, as well as their contributions to the visibility and representation of these issuesThe paper also examines the proximity to, or established dialogue with, historical models of representation and approaches to these themes. Ultimately, realism is identified as the dominant model, though certain departures from it and experimental approaches are also recognized.
References
BBC News na srpskom. “Jugoremedija: Kako su radnici postali ‘suvišni ljudi’.” February 27, 2019. https://www.bbc.com/serbian/lat/srbija-47375337.
Bourdieu, Pierre. Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste. Harvard University Press, 1996.
Brakočević, Danilo. “Miloš Pušić: I dalje želim da pobedi dobro, koliko god to možda bilo iluzorno,” intervju sa rediteljem Milošem Pušićem. Filmoskopija. Filmski centar Srbije. February 9, 2022. https://www.fcs.rs/milos-pusic-i-dalje-zelim-da-pobedi-dobro-koliko-god-to-mozda-bilo-iluzorno/.
Čubrilo, Jasmina. “Savremena umetnost i doba nove normalnosti.” In Kovid-19 u Srbiji ’20, edited by Bojan Žikić, 57–58. Filozofski fakultet, Univerzitet u Beogradu, 2021.
Čubrilo, Jasmina. Slike. Milica Ružičić. Kulturni centar Beograda, 2010.
Denegri, Ješa. Prilozi za drugu liniju. 2, EXAT-51, Nove tendencije, radikalni enformel, Gorgona: dopune hronici jednog kritičarskog zalaganja. Macura; Topy, 2005.
Drašković, Božo. “Slom industrijskog sektora u Srbiji. Postoje li šanse za deindustrijalizaciju.” In Deindustrijalizacija u Srbiji. Mogućnosti revitalizacije industrijskog sektora, edited by Božo Drašković, 107–133. Institut ekonomskih nauka; Beogradska bankarska akademija, Fakultet bankarstvo, osiguranje i finansije, 2014.
Fer, Briony, David Batchelor, and Paul Wood. Realism, Rationalism, Surrealism: Art Between the Wars. Yale University Press in association with the Open University, 1993.
Filipović, Ana. “Mladen Đorđević: ‘Mejnstrim ne voli kada postane neprijatno, bez obzira na to koliko je istinito’.” Filmoskopija. Filmski centar Srbije. October 31, 2023. https://www.fcs.rs/mladen-djordjevic-mejnstrim-ne-voli-kada-postane-neprijatno-bez-obzira-na-to-koliko-je-istinito/.
Fisher, Mark. Capitalist Realism: Is There No Alternative? Zero Books, 2009.
Merenik, Lidija. Politički prostori umetnosti 1929–1950: borbeni realizam i socijalistički realizam. Galerija likovne umetnosti, poklon zbirka Rajka Mamuzića, 2013.
Merenik, Lidija. Umetnost i vlast: srpsko slikarstvo 1945–1968, 2nd rev. ed. Vol. 2. Fond Vujičić kolekcija; Univerzitet u Beogradu, Filozofski fakultet, 2010.
Milanović, Branko. Ekonomske nejednakosti u Jugoslaviji. Ekonomika, 1990.
Nochlin, Linda. Realism. Penguin, 1971.
Nova umjetnička praksa: 1966–1978. Vol. 36. Galerija suvremene umjetnosti, 1978.
Novaković, Nada G. “Štrajkovi, sindikati i privatizacija u Srbiji.” Sociološki pregled 47, no. 1 (2023): 23–52. https://doi.org/10.5937/socpreg1301023N.
Novaković, Nada G. “Tranzicija i nestajanje radničke klase Srbije.” Nacionalni interes 17, no. 40 (2021): 153–79. https:doi.org/10.22182/ni.4012021.5.
Oktobarski salon, 60. 2024. What’s Left? Kulturni centar Beograda.
Radnička klasa odlazi u raj [The Working Class Is Off to Paradise]. Directed by Marko Cvejić. Feature documentary, 80 min. Serbia: Film Center Serbia; Mandragora Film, 2017. YouTube video, published ca. 5 years ago. https://www.youtube.com/watch?v=6NaTGJAvyoM&t=1445s.
Radosavljević, Veljko. Sjaj crnog: Prilog za bolje razumevanje jednog razdoblja srpske kinematografije. Filmski centar Srbije, 2019.
Ružičić, Milica. “Housing Issue.” 2022. Accessed September 5, 2025. https://milicaruzicic.wordpress.com/housing-issue/.
Ružičić, Milica. Trolley 28. Published August 17, 2020. https://milicaruzic.wordpress.com/2020/08/17/troley-28/.
Sontag, Susan. “Notes on ‘Camp’.” Partisan Review 31, no. 4 (1964): 515–30.
Živić, Petra. “Trudbenik – od zaboravljenog građevinskog džina do radničkog muzeja (Trudbenik – From a Forgotten Construction Giant to a Workers’ Museum).” Accessed February 17, 2024. https://www.bbc.com/serbian/lat/srbija-46404677.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 AM Journal of Art and Media Studies

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The content on this site is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
AM Journal of Art and Media Studies ISSN 2217-9666 - printed, ISSN 2406-1654 - online, UDK 7.01:316.774
Contact: amjournal@outlook.com
Publisher: Faculty of Media and Communications, Singidunum University, Belgrade, Serbia
Indexed in: ERIH PLUS, EBSCO, DOAJ, and in The List of Scientific Journals Categorization of Ministry of Education, Science and Technological Development of Republic of Serbia (M24 in 2021; M23 in 2023). Beginning with No. 12 2017, AM is indexed, abstracted and covered in Clarivate Analytics service ESCI.